Büyük Çamlıca Cami, İstanbul'un Anadolu Yakası'nda, Üsküdar ilçesi sınırları içerisinde yer alan Çamlıca Tepesi'nde konumlanmaktadır. Şehrin siluetine hakim bir noktada yükselen bu mimari başyapıt, çağdaş tekniklerle geleneksel Osmanlı-Türk mimarisini harmanlayarak inşa edilmiştir. Cami, Çamlıca Tepesi’nin topoğrafik yapısına uygun olarak tasarlanıp projelendirilmiş olup, inşa süreci 2013 yılının Kadir Gecesi’nde başlatılmış ve 6 yıl süren çalışmalardan sonra, 7 Mart 2019 tarihinde, Regaib Kandili sabah namazıyla birlikte ibadete açılmıştır.
Cami'nin taşıyıcı yapı unsurları için özel bir beton kullanılmış, ayrıca Anadolu’nun farklı bölgelerinden getirilen doğal taşlar ve malzemeler uzun süreli tetkiklerin sonucunda titizlikle seçilmiştir. Yalnızca mimari detayları değil, aynı zamanda kullanılan malzemelerin kalitesi ve uygulama tekniklerinin özeni de Büyük Çamlıca Cami’ni özel kılan unsurlar arasındadır.
Avlusu
Caminin dışarıdan iç avluya geçişinde yer alan ve mermer kaplamalarıyla dikkat çeken Taç Kapı (veya Şah Kapı), ihtişamıyla göz kamaştırmaktadır. Kapının avluya bakan iç kısmında Kasas Suresi’nin 77. Ayeti yer almakta olup, caminin ana ibadet alanına girilen kapı üzerinde ise Al-i İmran Suresi’nin 132-136. Ayetleri işlenmiştir. Klasik Osmanlı mimari ülsübunda tasarlanan şık ve zarif şırvan, avlunun merkezinde konumlandırılmış olup, revaklarla çevrelenmiştir.
Kubbeleri
Büyük Çamlıca Cami’nin kubbeleri, 1 ana kubbe ve 4 yarım kubbenin yanı sıra, çeşitli çaplardaki 80 yan kubbeden oluşmaktadır. Cumhuriyet tarihinin en yüksek kubbesine sahip olan ana kubbenin 72 metre yüksekliğinde olması, "72 millet" kavramına atıfta bulunarak tüm etnik grupların tek bir çatı altında buluşmasını simgelemektedir.
Ana kubbeyi taşıyan dört büyük kemerin altına Fetih Suresi'nin tamamı işlenmiştir. Kubbenin iç yüzeyinde, 16 Türk Devleti’ne ithafen, Haşr Suresi'nin son iki ayetinden esinlenerek Allah’ın 16 ismi yazılmıştır.
Minareleri
Büyük Çamlıca Cami’nin 6 minaresi, İslam’ın Şartlarının altı olmasına ithafen tasarlanmıştır.
-
Dört minare (her biri 107,1 metre yüksekliğindedir) Malazgirt Zaferi’ne atfen inşa edilmiştir.
-
Diğer iki minare ise 90 metre yüksekliğindedir.
-
Tüm minarelerdeki toplam şerefe sayısı 16 olup, bu da 16 Türk Devleti’ni simgelemektedir.
Külliye ve Sosyal Alanlar
Büyük Çamlıca Cami, yalnızca bir ibadet mekânı değil, aynı zamanda çeşitli sosyal ve kültürel etkinliklerin gerçekleştirildiği geniş kapsamılı bir külliye olarak da tasarlanmıştır. Külliye içerisinde şu bölümler yer almaktadır:
-
İslam Medeniyetleri Müzesi: İslam tarihine ve sanatına dair nadide eserlerin sergilendiği bir müzedir.
-
Modern Sanat Galerisi: çağdaş sanatçıların eserlerine ev sahipliği yapmaktadır.
-
Kütüphane: Zengin kitap arşiviyle araştırmacılara ve ziyaretçilere hizmet sunmaktadır.
-
1071 Kongre ve Etkinlik Merkezi: Türkiye’nin bilimsel, kültürel ve sanatsal etkinliklerine ev sahipliği yapmaktadır.
Büyük Çamlıca Cami, hem ibadet hem de kültürel etkinliklerin buluştuğu bir merkez olarak İstanbul'un ve Türkiye'nin en önemli dini ve mimari yapılarından biri olmaya devam etmektedir.
